Na studencu – recital posvećen Radičeviću
Srpsko kulturno prosvetno društvo „Sveti Sava” iz Kranja izvelo recital pod nazivom „Na studencu”, posvećen velikom srpskom pjesniku doba romantizma Branku Radičeviću
Recital je održan 22. oktobra 2021. u Svetosavskom kulturnom centru u Kranju pred oko pedesetak posjetilaca koji su sa velikom pažnjom pratili ovaj događaj koji doprinosi cjelokupnoj aktivnosti društva, a isto tako daje svoj prilog kulturnim djelatnostima u Kranju.
Recital je inače bio podijeljen u osam blokova, a prvi blok počeo je „Himnom Svetom Savi” koju je, svirajući na bočnoj flauti, izvela mlada talentovana muzičarka Nikolina Benić.
Nakon toga prisutnima se u ime organizatora obratio Dušan Jovanović, pozdravio prisutne, najavio učesnike u programu i rekao nekoliko riječi o ovom događaju, kao i samom značaju ovakvih kulturnih programa i sadržaja.
Program nastavljen predstavljanjem Branka Radičevića i u ovoj prvoj besjedi o pjesniku Snežana Maksimović je govorila o njegovom rođenju „u Slavonskom Brodu 16. marta 1824. godine rodila je Ružica Radičević, žena malog carinskog činovnika, prvenca sina Aleksija. To dete, koje neće proći kroz život pun avantura i krupnih zaokreta, postaće jedno od najlepših imena srpske književnosti“. U nastavku priče o Branku Radičeviću istaknuto je da „ima ljudi čiji životi izgledaju kao jedan potez, prost, neuzburkan i neizlomljen. Na prvi pogled život Branka Radičevića liči na kratku, običnu, često srećnu priču”. Spomenuto je Brankovo djetinjstvo u roditeljskoj kući a zatim školovanje u dvije osnovne škole, pa onda u dvije gimnazije, prvo u Sremskim Karlovcima a zatim u Temišvaru i najzad studije u Beču.
Poslije uvodnog predstavljanja Branka Radičevića uslijedio je drugi blok i recitovanje njegovih poznatih pjesama, a pored tolikog broja vrhunskih pjesama bilo je teško odabrati nekoliko njih koje bi bile recitovane, ali ipak se nekako uspjelo u tome.
U ovom drugom bloku prvo je Dušan Jovanović odrecitovao pjesmu „Bolesnikov uzdisaj”, a Snežana Maksimović pjesmu „Dolazak dragoga”, pa ponovo Dušan Jovanović pjesmu „VII sonet” da bi drugi blok završila Snežana Maksimović recitovanjem pjesme „Dragi na putu”.
Treći blok otpočela je Snežana Maksimović čitajući pjesmu „Njeni jadi”, Dušan Jovanović nastavio recitacijom „Putnik na uranku”, Snežana Maksimović je pročitala pjesmu „Beračice”, a Dušan Jovanović „Noć pa noć”, da bi potom Snežana Maksimović u drugoj besjedi o Branku Radičeviću i njegovom boravku, odnosno gimnazijskim danima u Sremskim Karlovcima u vrijeme kad je Vuk Stefanović Karadžić počeo sa reformom srpskog jezika i pisma. Branko „sa odličnom diplomom šestog razreda i glavom punom grčke mitologije i latinske prozodije putuje ocu u Temišvar“, gdje se nije dugo zadržao.
Ovaj, treći blok, završen je sviranjem kompozicije Guj Claude Lujpaertsa „Tarantella”, a opet u veoma lijepom izvođenju Nikoline Benić.
„Ribarčeta san” je pjesma kojom je započeo četvrti blok, a koju je izrecitovao Dušan Jovanović, da bi zatim Snežana Maksimović recitovala pjesmu „Oj, Moravo, što bi bez Srbinja”, Dušan Jovanović produžio recitovanjem jedne od najpoznatijih i najpopularnijih Brankovih pjesama a to je pjesma „Kad mlidijah umreti”, a ovaj blok završen pjesmom „Perivoj” u recitaciji Snežane Maksimović.
Peti blok počeo je pjesmom „Devojka dragom” koju je odrecitovala Snežana Maksimović, Dušan Jovanović čitao „Putu kraj”, Snežana Maksimović recitovala pjesmu „Rane”, a Dušan Jovanović „Želju”, da bi ovaj blok završili pjesmom „Blago mi na viru” koju je izrecitovala Snežana Maksimović uz muzičku pratnju Marka Čušina na harmonici.
Recitovanjem pjesme „Neka sunca” Dušan Jovanović je otpočeo šesti blok, da bi Snežana Maksimović nastavila sa recitacijom pjesme „Jadna draga”, Dušan Jovanović produžio sa stihovima „Slatka misli”, a Snežana Maksimović poslije recitovanja pjesme „Molitva” u trećoj besjedi o Branku Radičeviću i njegovom boravku i studiju u Beču i na kraju o njegovoj bolesti i smrti naglasivši da je „Poslednje mesece svoga života Branko proveo, kažu, sa sleđenim jednim osmejkom. Samo konac mu nije došao ni onako kako je želeo, niti tamo gde ga je želeo: ʼAl kad mi se beće smrći mora, nek se smrkne izmeđ ovi goraʼ, a njemu se „smrklo” u jednoj hladnoj tuđinskoj bolnici”. Na kraju besjede rečeno je da je „u književnosti progovorio samo svoje prve reči. Pa ipak i te prve reči bile su mu dovoljne da ne umre”.
Šesti blok završila je nadarena Nikolina Benić izvođenjem izvorne srpske pjesme „Oj, devojko, oj ružice”.
„Vragolije” su bila pjesma kojom je počeo sedmi blok, a odrecitovala ju je Snežana Maksimović, da bi potom Dušan Jovanović čitao stihove pjesme „Nuto jada za momice”, ponovo je nastupila Snežana Maksimović sa pjesmom „Tuđin” a Dušan Jovanović sa stihovima „Moja molitva”, da bi ovaj sedmi blok bio završen pjesmom koja je uzeta za naziv ovog recitala, a to je pjesma „Devojka na studencu” koju je uz Muzičku pratnju Marka Čušina izrecitovala Snežana Maksimović.
Osmi blok počeo je recitacijom pjesme „VIII sonet” koju je izveo Dušan Jovanović, Snežana Maksimović nastavila recitovanjem pjesme „Sunašce jasno”, da bi zatim Dušan Jovanović pročitao nekoliko stihova iz pjesme „Gojko”. Snežana Maksimović je odrecitovala stihove iz pjesme „Putnik i tica”, a Dušan Jovanović dio iz „Đačkog rastanka”, da bi potom na kraju programa Dušan Jovanović uz pratnju harmonikaša Marka Čušina odrecitovao stihove iz pjesme „Kolo, kolo naokolo”, čime je završen program ovog recitala.
Na kraju ovog lijepog i zanimljivog događaja Miloš Milić, predsjednik SKPD „Sveti Sava” Kranj zahvalio se učesnicima u programu i podijelio im zahvalnice, a publici se zahvalio na posjeti i podršci izvođačima tokom recitala i pozvao učesnike u programu, kao i sve prisutne, na skromnu zakusku i druženje.
Ovaj projekat finansijski je podržan od strane Javnog fonda Republike Slovenije za kulturne djelatnosti i Ministarstva spoljnih poslova Republike Srbije – Uprave za saradnju s dijasporom i Srbima u regionu.
Foto: Dragiša Lazović
Tekst: Dušan Jovanović
